Πρόστιμα 30.200 ευρώ για υπερβολική καθυστέρηση σε έξι δίκες

Κατά συρροή καταδίκες της Ελλάδος για υπερβολική καθυστέρηση απονομής της ποινικής δικαιοσύνης στις 17.4.2012(Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, απόφ. της 17.4.2012)1. Χατζηιωαννίδης. Ο προσφεύγων συνελήφθη στις 9.11.2002 και διώχθηκε ποινικά για αδικήματα σχετικά με την προστασία αρχαιοτήτων. Καταδικάσθηκε σε ποινή φυλάκισης 11 ετών και 3 μηνών. Η όλη ποινική διαδικασία διήρκεσε μέχρι το αμετάκλητο της απόφασης περίπου οκτώ έτη. Η διάρκεια της δίκης κρίθηκε υπερβολική, αντιβαίνουσα στο άρθρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ. Η χώρα μας καταδικάσθηκε να πληρώσει στον προσφεύγοντα ποσό 1.500 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη.2. Μπαχάς. Ο προσφεύγων στις 4.6.1996 άσκησε αγωγή κατά νοσηλευτικού ιδρύματος και ιατρού χειρουργού ζητώντας αποζημίωση για ιατρικό σφάλμα. Τελικά η αγωγή απορρίφθηκε αμετάκλητα στις 30.3.2011, δηλ. η δίκη διήρκεσε 14 έτη και 10 μήνες. Η χώρα μας καταδικάσθηκε να πληρώσει στον προσφεύγοντα ποσό 10.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη και 1.200 ευρώ για δικαστικά έξοδα.3. Πετρίδου-Κατακαλίδου. Η προσφεύγουσα τον Ιούνιο του 2001 διώχθηκε ποινικά για ακάλυπτες επιταγές που είχε υπογράψει ως πρόεδρος του Δ.Σ. σε μια Α.Ε. Καταδικάσθηκε τελικά σε ποινή φυλάκισης 14 μηνών με μετατροπή. Η όλη ποινική διαδικασία διήρκεσε μέχρι το αμετάκλητο της απόφασης περίπου οκτώ έτη. Η διάρκεια της δίκης κρίθηκε υπερβολική, αντιβαίνουσα στο άρθρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ. Η χώρα μας καταδικάσθηκε να πληρώσει στην προσφεύγουσα ποσό 2.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη και 500 ευρώ για δικαστικά έξοδα.4. Ζάννη. Ο πατέρας και σύζυγος αντίστοιχα των δύο προσφευγουσών είχε ασκήσει στις 28.11.2001 αγωγή στα διοικητικά δικαστήρια κατά του ασφαλιστικού του ταμείου και ζητούσε συμπλήρωση της σύνταξής του. Η δίκη περατώθηκε με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας στις 16.2.2009, με απόρριψη της αγωγής. Η όλη διαδικασία διήρκεσε μέχρι το αμετάκλητο της απόφασης επτά έτη και τρεις μήνες. Η διάρκεια της δίκης κρίθηκε υπερβολική, αντιβαίνουσα στο άρθρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ. Η χώρα μας καταδικάσθηκε να πληρώσει στον προσφεύγοντα ποσό 5.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη.5. Μητρέλης. Ο προσφεύγων είναι συμβολαιογράφος και στις 15.5.2000 κλήθηκε από τον ανακριτή να απολογηθεί για συμμετοχή σε απόπειρα απάτης κατά του Δημοσίου. Τελικά, ύστερα από επανειλημμένες αναβολές, στον δεύτερο βαθμό το Πενταμελές Εφετείο τον κήρυξε αθώο στις 19.2.2009. Η όλη διαδικασία διήρκεσε περίπου εννέα έτη, στους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας. Η διάρκεια της δίκης κρίθηκε υπερβολική, αντιβαίνουσα στο άρθρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ. Η χώρα μας καταδικάσθηκε να πληρώσει στον προσφεύγοντα ποσό 4.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη.6. Λαιμός και Καλαφάτης. Οι προσφεύγοντες διώχθηκαν ποινικά τον Μάιο του 2005 για σωματικές βλάβες από αμέλεια. Υστερα από επανειλημμένες αναβολές το Πλημμελειοδικείο στις 18.2.2009 έπαυσε την ποινική δίωξη κατ αυτών. Η όλη διαδικασία σε έναν μόνο βαθμό δικαιοδοσίας διήρκεσε περίπου τέσσερα έτη. Η διάρκεια της δίκης κρίθηκε υπερβολική, αντιβαίνουσα στο άρθρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ. Η χώρα μας καταδικάσθηκε να πληρώσει ποσό 3.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη σε κάθε έναν από τους δύο προσφεύγοντες.Το δικαίωμα του συζύγου να αρνηθεί τη μαρτυρία σε ποινική κατηγορία κατά του συζύγου δεν επεκτείνεται και επί συμβίωσης(Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, απόφ. της 3.4.2012, Van der Heijden κατά Ολλανδίας)Η προσφεύγουσα συζεί από δεκαοκταετίας με τον κ. Α., με τον οποίο μάλιστα έχει αποκτήσει και δύο τέκνα. Κλήθηκε από τη δικαστική αρχή να καταθέσει ως μάρτυρας σε υπόθεση όπου ο σύντροφός της ήταν κατηγορούμενος για ανθρωποκτονία. Αρνήθηκε να καταθέσει επικαλούμενη τη διάταξη του κώδικα ποινικής δικονομίας της χώρας που παρέχει στον σύζυγο το δικαίωμα να αρνηθεί τη μαρτυρία σε δίκη του άλλου συζύγου (το ίδιο ισχύει και σε άτομα που συζούν με σύμφωνο συμβίωσης).Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή, ως αβάσιμη, με τη σκέψη ότι η νομική κατάσταση της προσφεύγουσας δεν είναι όμοια με εκείνη της συζύγου ή της συντρόφου που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Δεν μπορεί να επικριθεί διότι δεν έδωσε μια νόμιμη τυπική μορφή στη συμβίωσή της. Εντούτοις όμως, επιλέγοντας τούτο, πρέπει να δεχθεί ότι παρέμεινε εκτός της κατηγορίας των προσώπων που η νομοθεσία της Ολλανδίας ορίζει ότι έχουν το δικαίωμα να αρνηθούν τη μαρτυρία.Κράτηση απολυθέντος υπό όρο αλλοδαπού με σκοπό την απέλασή του(Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, απόφ. της 24.4.2012, Mathloom κατά Ελλάδος)O προσφεύγων παρέμεινε στις ελληνικές φυλακές καταδικασμένος για κακουργήματα (βιασμός κ.λπ.) σε κάθειρξη 12 ετών και έξι μηνών. Είχε δε το δικαστήριο διατάξει την απέλασή του μετά την έκτιση της ποινής του. Αφού εξέτισε τα 3/5 της ποινής, διατάχθηκε η απόλυσή του υπό όρο. Κρατήθηκε, για την εκτέλεση της απέλασης, διαδοχικά στα Κέντρα του Ελληνικού, της Αμυγδαλέζας και στη συνέχεια σε πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού επί 27 ολόκληρους μήνες. Η απέλαση τελικά δεν έγινε, διότι το προξενείο του Ιράκ δεν του χορήγησε ταξιδιωτικά έγγραφα, αφού δεν μπορούσε να αποδείξει ιρακινή εθνικότητα.Η προσφυγή του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο περιείχε δύο αιτιάσεις: την απάνθρωπη και ταπεινωτική του μεταχείριση, λόγω των συνθηκών που επικρατούσαν στους τόπους της κράτησής του, και την κράτησή του χωρίς νόμιμο τίτλο επί μακρόν χρόνο.Η προσφυγή απορρίφθηκε κατά την πρώτη αιτίαση, κατά ένα μέρος ως εκπρόθεσμη (είχε παρέλθει το εξάμηνο από την περάτωση της κράτησής του στα Κέντρα του Ελληνικού και της Αμυγδαλέζας αφενός, και αφετέρου για την κράτησή του στον Κορυδαλλό δεν είχε παραπονεθεί καθόλου στις αρμόδιες ελληνικές αρχές (στον εισαγγελέα των φυλακών και στο συμβούλιο των φυλακών).Εγινε όμως δεκτή η προσφυγή κατά το άλλο σκέλος της, δηλαδή της αδικαιολόγητης νομικά κράτησής του επί 27 ολόκληρους μήνες. Και ναι μεν το ελληνικό δίκαιο δεν προβλέπει μέγιστο χρόνο κράτησης για την επίτευξη της απέλασης και συνεπώς ισχύει ο «εύλογος» χρόνος, που φυσικά δεν μπορεί να θεωρηθεί ο χρόνος των 27 μηνών. Επιδίκασε δε σε βάρος της χώρας μας στον προσφεύγοντα το ποσό των 16.000 ευρώ για χρηματική του ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.