Πίτερ Σόλμσεν: Χρειάζεστε κράτος δικαίου που να λειτουργεί

Συνέντευξη στον Τασο Τελλογλου Ο 57χρονος Αμερικανός Πίτερ Σόλμσεν, εκτελεστικός αντιπρόεδρος είναι το νο 2 της μητρικής Siemens, υπεύθυνος, μεταξύ άλλων, για τη συμμόρφωση στους νόμους και την επιχειρηματική δραστηριότητα στην Αμερική. Πήγε στον γερμανικό κολοσσό από την ανταγωνίστρια General Electric με αποστολή να καθαρίσει την «κόπρο» των «μαύρων ταμείων». Hταν εκείνος που συναντήθηκε με τους κ. Χ. Παμπούκη αρχικά και Ευ. Βενιζέλο στη συνέχεια, πριν υπάρξει ουσιαστική δρομολόγηση των συζητήσεων προς τη συμφωνία, που ψήφισε την Πέμπτη η Βουλή. Ο Π. Σόλμσεν μίλησε στο γραφείο του στο Μόναχο στην «Καθημερινή» και τη Suddeutsche Zeitung, που δημοσιεύουν ταυτόχρονα τη συνομιλία μαζί του. Mπορεί η Ελλάδα να τα καταφέρει μόνη της; Ναι φυσικά, πρόκειται για ένα φανταστικό λαό και μια πανέμορφη χώρα. Αν δημιουργηθούν αξιόπιστες δομές και ένα σωστό πλαίσιο μπορεί και πάλι να οδηγηθεί στην ανάπτυξη. Το ευχόμαστε στους Ελληνες και θέλουμε να συμβάλουμε σε αυτό. Ηγέτες γερμανικών επιχειρήσεων, όπως οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Linde και της Bosch, Βόλφγκανγκ Ράιτζλε και Φραντς Φέρνεμπαχ, το βλέπουν διαφορετικά. Λένε ότι όλα τα χρήματα της βοήθειας πέφτουν σε μια «μαύρη τρύπα». Η Ελλάδα δεν αξίζει τον κόπο Πάντα υπάρχει δρόμος μπροστά και κάθε προσπάθεια αξίζει. Η Ελλάδα είναι στο καναβάτσο και οι Ελληνες γνωρίζουν ότι πολλά θα εξαρτηθούν από τους ίδιους. Ολοι βλέπουν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν έτσι. Μπορεί η Ελλάδα να συνεχίσει να βρίσκεται στο ευρώ; Υποστήριξη απ έξω και μεταρρυθμίσεις από μέσα θα το κάνουν δυνατό. Ο καθένας γνωρίζει ότι είναι ένας δύσκολος δρόμος που απαιτεί δύναμη και συνέπεια. Πρέπει η Ελλάδα να γυρίσει στη δραχμή; Θα ήταν λάθος λύση. Τι θα έπρεπε να αλλάξει στην Ελλάδα για να ξαναλειτουργήσει η οικονομία και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας; Η Ελλάδα χρειάζεται ένα «κράτος δικαίου» που να λειτουργεί. Αποτελεί βασική προϋπόθεση. Υπάρχει το γνωστό επεισόδιο όταν ο Αλαν Γκρίνσπαν και ο Μπιλ Γκέιτς ρωτήθηκαν την ίδια μέρα στο Κογκρέσο για το τι χρειάζονται φτωχές χώρες για να αναπτυχθούν. Αντίθετα με ό,τι θα περίμενε κανείς -στην περίπτωση του Γκρίνσπαν αναφορές σε χαμηλότερους φόρους, μεγαλύτερη απελευθέρωση των αγορών, ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά και για τον Μπιλ Γκέιτς πως θα έλεγε ότι το κάθε παιδί θα πρέπει να έχει ένα λάπτοπ και πρόσβαση στο διαδίκτυο- και οι δύο είπαν κράτους δικαίου. Μιλάτε για δικαστήρια που να λειτουργούν, διοίκηση που να λειτουργεί ... Καθαρές διαδικασίες διαγωνισμών, καθαρές αναθέσεις, συμβόλαια που τηρούνται, φόροι που πληρώνονται, ένα κράτος στο οποίο να μπορείς να βασιστείς. Μόνο αυτό δημιουργεί την αναγκαία εμπιστοσύνη για επενδύσεις. Πού πάσχει η Ελλάδα; Παντού, όπου ο πληθυσμός δεν στηρίζει πλέον το πολιτικό σύστημα και όπου δεν τηρούνται οι νόμοι από τον πληθυσμό, την πολιτική και τη διοίκηση. Οπως παλαιότερα στη Siemens που εξήρατε την ηθική συμπεριφορά και εφαρμόζατε το αντίθετο; Εχει μεγάλη σημασία πώς ηγείσαι σε μια χώρα η σε μια εταιρεία. Αν κάποιος εννοεί και όντως εφαρμόζει στην πράξη εκείνο που διακηρύττει, ως κυβέρνηση ή διοίκηση μιας εταιρείας. Η αν η διαφάνεια και ο καθαρός τρόπος δουλειάς είναι απλά άδειες κουβέντες χωρίς ουσία και συνέπειες. Στη Siemens χρειάστηκαν μερικά χρόνια για να αλλάξει η κουλτούρα της επιχείρησης. Πόσα χρόνια χρειάζεται μια χώρα για να αλλάξει; Οι άνθρωποι στην Ελλάδα γνωρίζουν ότι τα πάντα πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα και αυτό ήταν ο κανόνας και σε μας. Με την ανάληψη της θέσης του διευθύνοντος συμβούλου από τον Πέτερ Λέσερ ήταν αμέσως σαφές: τέρμα στα μαύρα ταμεία και τις βρώμικες πρακτικές. Η εταιρεία έγινε και πάλι αξιόπιστη. Γιατί κράτησε τόσα χρόνια η διαφορά σας με την Ελλάδα; Κατ αρχάς οι αρχικές απαιτήσεις ορισμένων Ελλήνων πολιτικών ήταν υπέρογκες, σε ύψος δισεκατομμυρίων ευρώ. Ηταν εκτός πραγματικότητας. Εκτός από μια διαγραφή χρεών η Siemens διαθέτει 90 εκατομμύρια ευρώ για ελληνικούς θεσμούς. Τι θα γίνει με αυτά τα χρήματα; Θέλουμε να οικοδομήσουμε δομές στην Ελλάδα που θα βοηθήσουν και τη χώρα και εμάς. Θέλουμε να αξιοποιήσουμε την εμπειρία μας από τον αγώνα ενάντια στη διαφθορά σε άλλες χώρες. Αυτό δεν αρκεί. Δεν θα πρεπε οι ξένοι επενδυτές να θέσουν το δίλημμα στην Αθήνα «καθαρές δουλειές ή καθόλου δουλειές»; Θέλουμε να κάνουμε αυτό που γίνεται και σε πολλές άλλες χώρες. Σε ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, η General Electric, η Philips, η Siemens και άλλες εταιρείες ενώθηκαν. Συμφωνήσαμε σε κοινούς κανόνες συμπεριφοράς, τους οποίους δεσμευόμαστε να τηρούμε και τους οποίους απαιτούμε από τους εταίρους μας. Ενημερώνουμε ο ένας τον άλλο όταν κάποιος πελάτης ζητήσει «μίζα». Αυτό λειτουργεί. Στην Ινδία έχουμε κλείσει σύμφωνο ακεραιότητας. Στη Βραζιλία υποστηρίζουμε μία ΜΚΟ που παρακολουθεί το να γίνονται σωστά οι αναθέσεις για το παγκόσμιο κύπελλο του 2014 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016. Στην Ελλάδα η διαφθορά δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας. Τι μπορούν να κάνουν εταιρείες; Στις αγορές μας, όπως η ενέργεια, η υγεία, οι υποδομές υπάρχουν ορισμένοι, λίγοι παίκτες που μπορούν να αναλάβουν μεγάλες προμήθειες. Να κτίσουν εργοστάσια ηλεκτρικής ενέργειας, μετρό, σιδηροδρομικά δίκτυα. Αν εμείς συμφωνήσουμε ότι θα τηρήσουμε την ίδια απαρέγκλιτη στάση πως δεν θα γίνονται παράνομες πληρωμές, τότε αυτές θα σταματήσουν. Τέτοια «καρτέλ του καλού» είναι αυτό που θέλουμε να προωθήσουμε στην Ελλάδα . Δεν αποτελεί ψευδαίσθηση κάτι τέτοιο σε χώρα με εκτεταμένη διαφθορά; Η Siemens είναι με τη νέα πολιτική της τόσο επιτυχημένη όσο ποτέ. Γνωρίζουμε πώς να ελέγχουμε τους εμπορικούς μας αντιπροσώπους. Και σε ένα «καρτέλ του καλού» ελέγχουν οι πωλητές των διαφόρων εταιρειών, ο ένας τον άλλο. «Ξεπλένουν» έτσι διεθνείς εταιρείες, όπως η Siemens, τις ενοχές τους; Δεν γνωρίζω μία περίπτωση που ο πωλητής των επιχειρήσεων έκανε την αρχή (σ.σ. για να «λαδώσει»). Γι αυτό θα ήμουν πιο προσεκτικός με τη λέξη ενοχή. Για να γίνει η παράνομη δοσοληψία χρειάζονται πάντα δύο. Και υπάρχουν επιχειρήσεις στις οποίες οι άνθρωποι λένε: γιατί να βάλουμε τα δυνατά μας σε ένα διαγωνισμό; Λαδώνουμε, είναι πολύ πιο εύκολο. Δεν έχω γνωρίσει κάποιον που να σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο. Το να λαδώνεις είναι ακριβό και επικίνδυνο. Οσοι λάδωναν στη Siemens απολύθηκαν. Ορισμένοι από εκείνους που λαδώνονταν στην Ελλάδα κάθονται ακόμα στις καρέκλες τους. Πώς θέλετε να τους αλλάξετε; Ενισχύοντας τους ανθρώπους μας την πεποίθηση ότι αν χρειασθεί να λαδώσουν καλύτερα είναι να μην πάρουν τη δουλειά και να συγκεντρωθούν στην επόμενη. Δεν έχουμε κάπου 100% μερίδιο αγοράς. Θέλουμε μόνο καθαρές δουλειές. Είστε Αμερικανός πολίτης. Χρειάζεται η Ελλάδα ένα νέο «σχέδιο Μάρσαλ»; Χρησιμοποιείτε τα λόγια του Χέλμουτ Σμιτ, ενός σοφού άνδρα. Είμαι με σάρκα και οστά οπαδός του Κέινς. Αυτός είχε πει μετά τη μοιραία για τη Γερμανία Συνθήκη των Βερσαλλιών, ότι όταν ταπεινώνεις και καταστρέφεις ένα λαό, αυτό έχει κακά αποτελέσματα. Η πολιτική περικοπών της τρόικας καταστρέφει την Ελλάδα; Μόνο οι περικοπές χωρίς προοπτική για το μέλλον δεν λειτουργεί. Πρέπει να γίνουν επενδύσεις, ισχύει και για άλλες χώρες. Επενδύσεις για ανανεώσιμη ενέργεια. Τις εξετάζετε για την Ελλάδα; Η Ελλάδα έχει άφθονο αέρα και ήλιο, στην πράσινη ενέργεια ανήκει το μέλλον. Εχουμε ιδέες, γνωρίζουμε πώς να τις υλοποιούμε, θα μπορούσαμε να αρχίσουμε αύριο, αλλά οι Ελληνες πρέπει να το αποφασίσουν. Ποιος θα χρηματοδοτήσει τις επενδύσεις, η τράπεζα της Siemens; Σε δίκαιους όρους. Γιατί όχι; Οι παραγωγοί ρεύματος θα έχουν εισπράξεις από τους πελάτες τους. Θα μπορούσα να φανταστώ ότι ένα μέρος αυτών των εσόδων θα αξιοποιούνταν για την απόσβεση του εγχειρήματος. Αλλά και γι αυτό χρειάζεται «κράτος δικαίου».